محل تبلیغات شما

چنان چه گفته شد شهر خورموج مرکز شهرستان دشتی که 82 کیلومتر تا بوشهر فاصله دارد . درباره نامگزاری خورموج حدس هایی زده اند و معانی مختلفی از جمله خون و موج و خُو ر موج به معنی محل موج زدن خون یا موج زدن نور خورشید بیان داشته اند اما به نظر نگارنده این سطور ،معنی خورموج بسیار زیبا تر و برازنده تر از این معانی است و باید شکل و صورت تحریف یافته هرمز» باشد یعنی هرمز به تدریج به هرموز و خرموز وخورموزو خورموج تبدیل یافته که این نام ساسانی است و در اصل هورمزد و هورمُز بوده است بوده است هور به معنی خورشید و سرور و مَز»و مَزدا» به معنی مقدس ، دانش، هوش، حافظه،دانایی، پس می توان این شهر را خوشید مقدس یا سرور دانا دانست و با عنایت به این که روزگاری قبل از اسلام بیشتر این نواجی زردشتی نشین ، همچنین محل توجه ساسانیان بوده است ، حضور کلمه هرمز در ریشه نام خورموج بعید نمی نماید. البته این یک اظهار نظر است که نگارنده به آن اعتماد دارد اما و جود معانی دیگر برای خورموج و یافتن آن به عهده محققان است. هرمز و هورمز به معنی روز اول هر ماه نیز هست، چنانکه فردو سی در شاهنامه در باره پیدایش نوروز یا روز تو اول سال گفته است.

سرسال نو، هرمز فروردین              برآسود از رنج،تن، دل زکین

به جمشید برگوهرافشاندند           مرآن روز را روز نو خواندند

هرمز فروردین به معنی روز اول فروردین است . و هرمز در اصل هورموج و هورموغ و خورموغ بوده است.

اگر چه اطلاق نام دشتی براین منطقه به قرن هفتم هجری و عصر اتابکان فارس می رسد اما وجود آثار باستانی و بقایایی از قلعه ها، سدها و آب بندها، سنگچین جاده ها و تپه های حفاری نشده، کوشک های ویران شده و بسیاری از آثاردیگر، نشان می دهند که این سرزمین از تمدن دیرینه و ست جمعیت فراوان در اعصار باستانی برخوردار بوده است. از همه مهم تر وجود رود خانه مند (mond) که چندین هزار سال است در این منطقه جاری است همچنین حضور پر صلابت کوه مُند» نشان از قدمت این نواحی می دهد زیرا می دانیم که مُند» یا موند» یک واژه عیلامی است که بعدن وارد زبان فارسی شده و واژه مندستان را با پسوند فارسی از آن ساخته اند. یونانیان این رودخانه را کاملاً می شناخته و آن را سیتیو گاگوس» یا سیتا» می گفته اند و چون از گذشته های دور کرانه رودخانه ها محل تمدن و توقف اقوام مختلف بوده اند ودر دو سوی رودخانه مُند نیز ظاثار زندگی و تمدن دیرینه مثل کلات مند ، جدول بندی و تقسیم آب و بقایای محل ست به فراوانی دیده می شود. همچنین آثار تاریخی دیگری از جمله کلات دیالی در سه کیلو متری جاده چاوشی به باشی، قلعه دختر در ارتفاعات لاور ساحلی و . همه نشان از قدمت این منطقه دارند.

        دشتی علاوه براینکه در طول دویست سال اخیر مرکز علما و اهل علم و هنر بوده و در واقع در هر گوشه آن دارالعلم کوچکی وجود داشته است حضور دلاوران ومبارزان این خطه در مقابل هجوم بیگانکان و مبارزه آن ها تا پای جان نیز از اهمیت فراوانی برخورداراست.

در میان سلسله خان های حاجیانی دشتی، نام محمد خان دشتی فرزند حاجی خان چون شبچراغی می درخشد این سخن نه به معنای تأیید مقام خانی او است بلکه در کسوت شاعری، نویسندگی مردم داری و رعیت پروری و نیز شرکت در مبارزه ضد استعماری در هجوم سال 1273 ه.ق نیروی های انگلیسی به بوشهر نام او را بلند آوازه ساخته است.محمد خان را می توان از اعجوبه های روزگار خود دانست زیرا طبع لطیف شاعری ونکته سنجی ظریف نویسندگی را با خشونت ت در لباس خان، یک جا با هم جمع نموده است. این نکته قابل ذکر است که بیشتر خان های جنوب در منطقه بوشهر از طبع شعربرخوردار بوده اند مثل آثار و اشعاری که از احمد خان انگالی و غضنفرالسلطنه برازجانی و احمد خان دشتی و دیگر خان ها بر جای مانده است اما شاهکار شعری محمد خان دشتی برتر از آثار دیگران است.

آثار تاریخی و مکان های دیدنی دشتی

                وجود آثار دیگری در مناطق دشتی از جمله قلعه دختر در لاور ساحلی اتاق چهار تاق در روستای بنو، چاه بردی در کاکی، اشکفت گوری در کاکی بازمانده های یافت شده از بندر نجیرم در نزدیکی روستای زیارت که براثر طغیان رود مند، قرن ها پیش ویران شده است. تل گوری یا تل گبری یا کوشک دشت در سه کیلومتری جنوب روستای چاه حسین جمال و آثار فراوان دیگر همه حاکی از قدمت و دیر سالی این منطقه می دهند.

     بناهای دیگر دشتی که در یک یا دو قرن اخیر ساخته شده اند نیز قابل توجه ودیدنی هستند. قلعه جمال خان یا محمد خان دشتی در خورموج که امروزه فقط یک برج از آن باقی مانده است، قلعه شُنبه و آسیاب شُنبه در این روستا، قلعه رئیس غلام در لاور رزمی همچنین قلعه رزم آباد. عمارت شیرینه در شش کیلومتری مشرق خورموج در تنگ شیرینه و درکنار کوه بیرمی همه و همه از آثار زیبا و مکان های دیدنی دشتی محسوب می شوند مسلم است اگر صنعت گردشگری در این استان رونق گیرد مناظر دیدنی دشتی مخصوصاً کلات مُند و قلعه خورموج به عنوان تاریخی ترین و زیباترین اماکن به حساب خواهند آمد. همچنین عمارت شیرینه می تواند یکی از بهترین مناظر توریستی و تفریحی باشد.

برگرفته شده از کتاب استان زیبای بوشهر نویسنده دکتر سید جعفر حمیدی

زندگینامه سیدعلـــی نـــقی حسینی دشتــــی میانخره ای

نظر سید جعفر حمیدی درباره دشتی

نگاهی به تاریخ دیرین شهرستان دشتی

دشتی ,خان ,های ,خورموج ,قلعه ,آثار ,بوده است ,به معنی ,محمد خان ,خان دشتی ,از قدمت

مشخصات

تبلیغات

محل تبلیغات شما

آخرین ارسال ها

برترین جستجو ها

آخرین جستجو ها